MAAJABU YA MIMBA HONGERA KWA KUPATA MIMBA PARTI -4

Wiki ya Kumi na Saba

· Unaweza kutoa jasho zaidi kuliko kawaida, na

labda pua inaziba. Unaweza kusikia tumbo la

uzazi limefika nusu njia mpaka utovu.

· Mtoto anakaa kwenye robo lita ya maji.

Anaweza kusikia kelele kubwa nje ya mwili

wako.

Wiki ya · Kama ni mimba yako ya kwanza, utatambua

akili yako tayari huwa vimeshapokea ile hali ya ujauzito na kujisikia

shauku ya uchungu na uzazi.

Katika wiki la kumi na nane la ujauzito wanawake wengi

wajawazito huanza kuvaa ‘tenite’ kwa vile wakati huu mimba

huanza kuonekana waziwazi. Bila kujali kama umeanza

kuonyesha mimba au la, muda mfupi tu utaanza kujisikia mtoto

akicheza cheza tumboni, akipiga mateke na kujigeuzageuza na

hata kuwa na kwikwi. Kitoto hiki kinakuwa na uwezo wa kulala na

kuamka kama mtoto mchanga aliyezaliwa; anapokuwa ameamka,

anajisogeza sogeza ndani ya yale majimaji akiwa huru kabisa

kama mtu aliyeko angani akielea kutoka upande huu kuelekea

upande mwingine, akipanda juu na kushuka chini.

Katika miezi mitatu ya pili tangu mimba kutungwa,

unapaswa kula zaidi vyakula vyenye majimaji – kwa kiasi cha

vikombe saba au vinane kwa siku. Unashauriwa kunywa maji,

maziwa, juisi ya matunda (maji ya matunda) au supu. Unahitaji

majimaji kwa sababu lile kondo la nyuma linapaswa kutoa damu

nyingi kwa ajili ya mtoto aliyeko tumboni. Ili kupata damu nyingi

unahitaji vitu vya maji maji zaidi. Vitu kama chai, kahawa na soda

si vizuri ukavipendelea kwa vile husababisha upoteze maji mengi

kwa kukojoa kojoa.

Wakati uliopita (zamani kidogo), wajawazito wengi

waliambiwa wapunguze chumvi katika vyakula vyao, lakini sasa

madaktari wametambua kuwa kitoto kichanga (au kwa lugha ya

kitaalamu fetus – kimjusi) kinahitaji chumvi ili kukua vizuri. Chumvi

itakusaidia pia wewe kutunza majimaji mwilini, hivyo, weka chumvi

katika chakula chako hadi ikolee, bila kuzidisha.

Wakati wa uja uzito, kinga yako ya mwili imepungua. Ni

muhimu kujilinda dhidi ya malaria. Nunua chandalua na kukitia

dawa ya kuwaua mbu. Dalili ya malaria pia yanabadilika wakati wa

mimba. Ukijisikia ovyoovyo, nenda kupimwa damu yako mapema.

Utapewa dawa ya SP mara mbili wakati wa mimba yako –

baada ya wiki 20 na wiki 30. Hizi zinawaua wadudu wa malaria

ambao wanakaa kimya mwilini, na kukulinda na kupungukiwa

damu kwa sababu ya malaria sugu.

Pia utapigwa sindano ya Tetanus (Pepo punda) kama huna

kinga, ili kulinda mtoto wakati akiwa mchanga

Mama

Sasa unaingia awamu ya tatu ya ujauzito wako. Mume

wako, jamaa zako na marafiki wanaweza sasa kujifurahisha kwa

kugusagusa tumbo lako, kwa vile sasa wataweza kuhisi mateke ya

mtoto.

Katika muda wa mwezi wa saba wa mimba, unaweza

kujisikia kutokwa na majimaji yakidondoka katika chuchu yenye

rangi ya njano haya yanaitwa ‘danga’ au kwa lugha ya kitaalamu

colostrum. (Unaweza kuona tena ‘Kolostrumi hii ikichuruzika

baada ya kujifungua, kabla ya maziwa yenyewe kuanza kutoka,

usiogope. Hii haina maana kwamba huwezi kutoa maziwa siku za

baadaye.

Katika mwezi wako wa nane, mtoto wako anakuwa na

shughuli nyingi utafikiri umebeba mwanariadha wa michezo ya

Olimpiki tumboni mwako! Hata kama mtoto wako atarudiarudia, au

hata akijirusha haraka haraka na kujigeuzageuza, usiogope. Hii

inaweza kuwa si kitu chochote isipokuwa ni kwikwi tu.

Kati ya wiki tatu na sita kabla ya kuzaliwa, kichwa cha mtoto

unaweza kukihisi kama tikiti maji kati ya mapaja yako. Unaweza

kujisikia usiye na raha ukitaka kukaa chini. Unaweza pia kujisikia

kama ni kitu cha kuchekesha na kujihisi kama kuna kengele

inagongagonga ndani ya uke wako, haya ni matokeo ya mtoto

wako kuinua kichwa chake kukishusha na kujigonga sehemu ya

chini ya nyonga zako.

Wakati huu utambue kuwa mtoto yuko tayari, kipindi hiki cha

miezi mitatu ya mwisho chaweza kuwa ni cha changamoto kwako

hasa kuhusiana na hisia zako. Akina mama wengi huanza kuhisi

shauku ya uchungu wa kuzaa, pengine huanza kuwaza juu ya

mipangilio ya kifedha itakuwaje baada ya mtoto kuzaliwa. Lakini

furaha ya matazamio na uzoefu mwingine waweza kumaliza

wasiwasi huu. Wazazi wote wawili wakizungumza kwa pamoja juu

ya kuzaliwa kwa mtoto yaweza kuleta furaha.

Kama hapo awali, lishe bora wakati huu wa miezi mitatu ya

mwisho ni ya muhimu sana. Chembe chembe za ubongo wa

mtoto huanza kujitengeneza haraka haraka, hasa katika miezi

miwili ya mwisho kabla mtoto hajazaliwa. Ule vizuri sasa, kwa

kuwa utakuwa unasaidia kuchangia upendeleo wa mtoto baada ya Wiki Mendeleo ya Mtoto na Mama Wakati wa Ujauzito

Wiki yaKumi naNane

· Kama ni mimba yako ya kwanza, utatambua

mazunguko ya mtoto akicheza tumboni.

· Mtoto anaanza kunenepa zaidi ingawa bado

unaweza kuona mishipa ya damu yake kwa

sababu ya ngozi nyembamba. Ana sm 20 na

anapenda kupiga teke.

Wiki yaKumi naTisa

· Unaona kwamba unanenepa kidogo, na tumbo

linaanza kueneza.

· Mtoto anaanza kupata jicho la meno ya pili

kwenye taya.

Wiki yaIshirini

· Unaweza kuanza kuona na macho michezo ya

mtoto, na mtu anaweza kusikia kutoka nje.

Atakuwa na kipindi anapolala, hasa ukitembea

kwa sababu unampembeza tumboni. Tumbo

la uzazi limefika utovu.

· Kuna glands kwenye ngozi ya mtoto

zinazotengeneza kama majimaji. Hii inafunika

ngozi yote ya mtoto kulainisha na kulinda.

Mtoto ana sm 25.

Wiki yaIshirini na Moja

· Unaweza kuanza kujisikia kiungulia.

(Heartburn)

· Mtoto ana 450g. Anacheza sana tumboni.

Wiki yaIshirini na Mbili

· Hutataka kusimama kwa vipindi virefu. Ufizi

unaweza kuvimba.

· Mtoto analala na kuamka tumboni.

Wiki yaIshirini naTatu

· 

Unaweza kutofautisha sehemu mbalimbali ya

mwili wa mtoto tumboni. Tumboni itasikia kama

inavuta wakati fulani.

· Mtoto bado hajanenepa kabisa, lakini

anafanana na kama atakavyokuwa

atakapozaliwa.

Wiki ya · Daktari ataweza kusikiliza moyo wa mtoto

kuzaliwa, kuhusiana na ujuzi wa kujifunza na nguvu za mwili.

Haishauriwi kuruka mlo wowote wakati wa ujauzito. Baadhi

ya wataalam wanahisi kuwa hata upunguzaji wa virutubisho

vyenye ubora wa juu unaweza kuchangia matatizo kwa mtoto

wako. Hivyo, ng’ang’ania ulaji ule ule wa chakula muhimu kama

ilivyojadiliwa huko nyuma.

Baadhi ya wataalam wanaona kwamba madini ya chuma ni

virutubisho namba moja ambavyo hukosekana kwa wajawazito;

upungufu wa damu hujitokeza baadaye, hivyo hakikisha unashika

barabara ongezeko la utumiaji wa vyakula vyenye madini ya

chuma. Ulaji wa vyakula yenye Vitamini C kama vile maji ya

machungwa, utaimarisha ufyonzaji wa chuma ndani ya mwili wako.

Vyakula Vyenye madini ya Chuma

Maini

Nyama ya Ng’ombe

Spinachi

Maharage makavu

Ngano

Katika miezi mitatu ya mwisho, mtoto anahitaji zaidi chokaa

(calcium) kwa ajili ya utengenezaji wa mifupa na meno. Iwapo

hutapata chenye chokaa katika mlo wako ambayo huhitajiwa na

kitoto (kimjusi) na kwa utengenezaji wa maziwa, basi itatolewa

katika mifupa na meno yako mwenyewe.

Usipunguze chakula ili mtoto azaliwe mdogo – kafanya

hivyo inaweza kuharibu afya yake

Wiki Mendeleo ya Mtoto na Mama Wakati wa Ujauzito